Genellikle etkili epidural analjezi için iki tip ilaç kullanılmaktadır: lokal anestezikler ve opioidler (narkotik). Epidural aralığa verilen lokal anestezik ilaçlar annenin dolaşımı yoluyla bebeğe ulaşabilir. Ancak bebeğe ulaşan miktar, bebeğin kalp hızı veya doğum sonrası genel uyanıklığına etki etmeyecek kadar azdır. Benzer şekilde epidural enjeksiyonlarda kullanılan opioidler de bebeğe ulaşabilir. Yine, bebeğe ulaşan miktar, annenin sistemik (iv=intravenöz) aldığı ilaçlarla karşılaştırıldığında oldukça düşüktür. Bunun nedeni iv metodla kullanılan opioidlerin miktarının cok az bir miktarının epidural enjeksiyonda kullanılıyor olmasıdır. Bazen, gebelerin %30’unda epidural lokal anestezik veya opioid enjeksiyonundan 10- 15 dakika sonra fetal (bebek) kalp hızında azalma gibi değişiklikler olabilir (1,2). Bu durum daha çok ağrının giderilmesine kadar ki dönemde bireylerin ciddi bir ağrı ve stres yaşamalarına bağlı olabilir. Ancak bu kalp hızı değişiklikleri geçicidir ve sadece 3-4 dakika sürmektedir. Genelde yapıldığı gibi bebeğin kalp hızı devamlı olarak monitorize edildiği ve önlemler alındığı sürece bu geçici değişiklikler endişelendirmemelidir. Epidural yöntemle bazen meydana gelebilen bir yan etkisi de anne kan basıncındaki düşmedir. Bunun şiddeti eğer fazlaysa ve düzeltilmezse bebeği etkileyebilir. Epidural anestezi başladıktan sonra ihtiyaç duyulduğu sıklıkta kan basıncı her zaman ölçüldüğü için ve gerektiğinde düzeltici önlemler alındığı için önemli bir endişe kaynağı değildir. Ağrısız doğum için uygulanan çeşitli yöntemlerin yenidoğanın sinirsel davranışlar üzerine etkisinin (yenidoğanın aktivitesinin değerlendirildiği testler) incelendiği testlerde çelişkili sonuçlar ortaya çıkmıştır. Ancak son yıllarda ağrısız doğum uygulamasında epidural analjezide verilen lokal anestezik ve opioid dozlarında azalma olmuştur ve günümüzde kullanılan doz sınırları içinde, normal koşullarda lokal anesteziklerin bebeğe çok az etkisinin olduğu veya hiç klinik öneminin olmadığı konusunda görüş birliği vardır. Bazı durumlarda epidural anestezi bebek için faydalı olabilmektedir. Örneğin preeklampsisi olan gebe bir kadında (yüksek kan basıncı, şiş ayaklar vb.) epidural analjezi travay ve doğum sırasında bebeğe olan kan akımını düzeltebilir (3).
Ağrısız doğumda iv metodla kullanılan ilaçların bebek üzerine etkisi
Anneye iv yolla verilen tüm ilaçlar plasentayı geçerek bebeğin dolaşımına girer. Bunun sonucu olarak bebekte de bazı etkiler görülebilir. Uterus içinde bebeğin kalp hızı biraz değişebilir. Bu değişikliğe bağlı ciddi etki görülmez. İntravenöz ilaçlarla ilgili en önemli endişe yeni doğanda depresyona neden olmasıdır. Bu iv ilaçların yenidoğana olan etkileri, ilaçların cinsine ve dozuna, doğum öncesindeki zamanlamaya bağlıdır. Bebeğin doğmadan önce bu ilaçları yıkacak kadar zamanı varsa sadece az bir etki görülür. Bebek normal veya hafif uykulu olabilir. İv opioidlerin kullanımını takip eden birkaç gün boyunca nöro-davranışsal skorlarda (yenidoğan aktivitesinin değerlendirildiği testler) geçici değişiklikler olabilir (4). Diğer bir taraftan, bebekte büyük miktarda bulunan ilaçlar solunumunu geçici olarak deprese edebileceği için, pediatristin dikkatle takip etmesi gerekmektedir. İlaçların zamanlaması ve dozları, iv ilaçların yenidoğandaki etkilerini en aza indirmek için ayarlanmaktadır.
Kaynaklar:1. Cohen SE, Tan S, Albright GA, et al. Epidural fentanyl/bupivacaine mixtures for obstetric analgesia. Anesthesiology 1987;67:403. 2. Viscomi CM, Hood DD, Melone PJ, et al. Fetal heart rate variability after epidural fentanyl during labor. Aesthesia and Analgesia 1987;71:679. 3. Jouppila P, Jouppila R, Hollman A, Koivula A. Lumbar epidural analgesia to improve intervillous blood flow during labor in severe preclampsia. Obstetrics and Gynecology 1982;59:158. 4. Hodgkinson R, Bhatt M, Wang CN. Double blind comparison of the neurobehavior of neonate following the administration of different doses of meperidine to the mother. Can Anaesth Soc J 1978;25;405.
Bir sonraki bölüm için tıklayınız
|
