Tarihçe
Doğum en erken yazılı tarihten beri ağrılı, hayatı tehdit eden ve korkulu bir olay olarak tanımlanmıştır ve son yüzyıla kadar bu özelliğini korumuştur. 1800’lerin ortalarında eter ve kloroformun anestezik etkileri keşfedildikten sonra, İngiliz papazlarının pek çoğu doğum mucizesinde bu insan buluşunun tanrının isteğine karşı bir günah olduğunu ileri sürmüşlerdir. Tanrı doğumun ağrısız olmasını isteseydi, öyle yaratırdı. Boston, Massachusetts’te Massachusetts General Hospital’da Morton’un eterin anestezik özelliklerini gösterdiği tarihi gösteriden 3 ay sonra ilk defa doğumda modern anestezik kullanılmıştır. James Young Simpson da deforme kalçası (pelvisi) olan bir kadını dietil eter ile anesteziye etmiştir. Kraliçe Victoria, papazlardan korkmadan bir gün doğum için anestezik kullanmayı tercih etmiş ve papazlar büyük Berlin duvarı gibi cephe almışlardır. ABD’de doğum için anestezi verilen ilk kadın Amerikan şair Henry Wadsworth Longfellow’un eşi Fanny Longfellow’dur. Şunları yazmıştır:
“Eteri denediğim için aceleci ve haylaz olduğumu düşündüğünüz için çok üzgünüm. Henry’nin inancı bana cesaret verdi ve bu kutsal olayı korkak doktorlarımızdan daha büyük cesaretle uzatan cerrahların bulunduğu yabancı ülkelerde bunun başarıya ulaştığını duymuştum…Bu olay kesinlikle bu yılların en muhteşem nimetidir.”
Başarılı ağrısız doğuma ait ilk raporlardan sonra, iki grup arasında çatışma olan bir çağ başladı. Ağrısız doğumu uyguladıkları için bir grup diğerine karşı oldu. İlk grup, tüm felaketler-kuraklık, yoksulluk, ve ağrının günahların cezalandırıldığı tanrısal cezalar olarak nitelendirildiğine inanıyordu. Kutsal kitaba göre doğum ağrısı, tanrının Eve’i ve onun soyundan gelenleri Eden’in bahçesinde karşı gelmeleri sonucu cezalandırmasıyla çıktı. Tanrısal cezalandırma olan ağrının ortadan kaldırılmasının yanlış olduğuna inanıyorlardı. Bunun yanı sıra, hastalığın ve ağrının çalışmaya ve bilim ve teknolojinin yeni yöntemleriyle kontrol etmeye açık biyolojik olaylar olduğuna inanan da vardı. Doktorlar bile bu konuda ikiye ayrılıyordu. Doktorlarda doğum için anestezi uygulamasına karşı hissedilen direnç, erken dönem obstetrik hastalarının hevesleri karşısından durmuştur. Ağrısız doğumdan yana olanların 2 üstün bilim adamı vardı. Bunlardan biri 19. yy filozofu John Stuart Mill’dir ve şöyle demiştir: “Doğanın acılı temsilcileri, iyiyi ancak akıl sahibi yaratıkları onlara karşı mücadele etmeye kışkırtarak geliştirirler”. Diğer bilim adamı James Young Simpson’dır ve obstetrik anestezinin kabul görmesinde halkın düşüncesinin rolü olacağını tahmin etmiştir. Bu gerçek ona karşı gelenler tarafından da unutulmamıştır. Tartışmaların başlangıcında şöyle yazmıştır:
“Tıp adamları bir süre anestezinin doğuma büyük girişine kibirlice karşı gelebilirler. Ancak hastaların kendisi bunun kullanılmasını zorlayacaktır. Tek soru sadece zamana kalmış olması.”
Bu kehanet yıllar içinde gerçekleşti ve obstetrik anestezi çağı, geminin dalgalı denizlerden sakin sulara girmesiyle başladı.
Obstetrik anestezi yönünde halk görüşündeki değişiklik, yüzyıllarca gelişen sosyal davranışlarda daha genel bir değişikliği hedeflemiştir. Doğumda anestezikler gittikçe daha fazla kullanılmaya başlandı ve hem annede, hem de yenidoğanda mortalite ve morbiditedeki azalma, ağrı olmamasına ve bunun zor doğumlarda ebenin ve obstetrisyenin engelsiz çalışmasına olanak tanımasına kısmen bağlanmıştır.
Amerikan Obstetrik and Jinekoloji Okulu bu konudaki görüşlerini şu şekilde onaylamıştır. “Doğum pek çok kadında ciddi ağrıya neden olur. İnsanın bu şiddette bir ağrıyı kabul edeceği başka bir durum yoktur. Bu ağrı, doktor gözetimi altında güvenli işlemlere uygundur. Ağrısız doğum kararında annenin isteği yeterlidir.”
Son yüzyıldaki amansız çalışmalar ve araştırıcı, doktor, ilaç kuruluşları ve profesyonel derneklerin kendilerini bu işe adamaları, ağrısız doğum isteyen gebe kadın için obstetrik anestezyi güvenli bir alternatif haline getirmiş ve doğumu uzun yıllar güzel bir anı olarak hatırlamalarını sağlamıştır.
Önerilen diğer kaynaklar:
1. History of Obstetric Anesthesia. In Obstetric Anesthesia. Chestnut D.H. Mosby; 1999.
2.The Work of Sir JY Simpson.. Volume II. Editor: Simpson WG. Adam and Charles Black, 1871.
3. Mrs Longfellow. Selected Letters and Journals of Family Appleton Longfellow (1817-1861). Editor: Wagenknecht, E. Longmans, Greens, 1956.
Bir sonraki bölüm için tıklayınız
